امیر بیان حضرت علی علیه السلام فرمود:
مسکین ابن ادم: مکتوم الأجل، مکنون العلل، محفوظ العمل، تؤلمه البقّة، و تقتله الشّرقة، و تنتنه العرقة.
بیچاره فرزند آدم (که از همه سوى گرفتار و راه چاره اش بسته است) اجلش پنهان، دردهایش پوشیده عملش نکه داشته شده است، پشّه بفریادش اندازد، آب در گلو گرفتنش بکشد، عرقى بد بویش کند (چنین بشرى با این همه زبونى و بیچارگى رداى تکبّر پوشد، و با خداى توانا بجنگد، زهى نادانى و بیچارگى).
بود بیچاره این فرزند آدم که با درماندگیها هست همدم
بصحراى حدوداتست محدود ز هر جانب بر او راه است مسدود
رهائى را برویش بسته باب است ولى با این همه باز او بخواب است
هلاکش گر چه در نزدش عیان است بر او بیمارى و مرگش نهان است
نمى داند چه موقع بایدش مرد بتوبت رو چه وقتى بایدش برد
بود مضبوط از وى کار و کردار ز نیش پشّه افتاده در آزار
اگر آن پشّه از مالاریا شد ز جانش گرد بر باد هوا شد
بحلق از قطره آبیش بشکست همان دم مى کشد از زندگى دست
عرق جارى گر از زیر بغل داشت ز بوى بد بخود کس راه نگذاشت
چنین مردى بدین خوارىّ و خفت بتن پوشد رداى کبر و نخوت
از این بیچارگى گیرد فراغش فتد باد بزرگى در دماغش
همى کوس انانیّت نوازد منیّت را همى گردن فرازد
که ناگه باد و آب و پشّه آید یکیش از این سه بیچاره نماید
کشد پائینش از اورنگ شاهى شود جایش بگودال تباهى
منبع: شرح نهج البلاغه منظوم، ج 10، صفحه ی 194 و 195
سیّد محمّد جعاوله
