عید فطر عید پیروزی متقین برا شیطان رجیم

مفهوم عید :
عید در لغت از ماده عود است به تکرار و برگشتن؛ و وجه نام گذاری آن به دو جهت است که در شرح النضید این‌گونه بیان نموده است.
  1-  برای اینکه آن روز عطایا و منافع خدا زیاد و مکرر به بندگانش می‌رسد
 2-  برای اینکه خوشحالی و رحمت بر می‌گردد و تکرار می‌شود، به  بر گشتن آن روز عید می‌گویند. [۱]  و در اصطلاح دینی عید روزی است که در آن روز بندگان از  عذاب خدا وند متعال آزاد می‌شود و گناهان بندگان را می‌بخشند و به آنان جوائز اهداء می‌کنند.
عید فطر  روز تقسیم جوائز:
عید روزی تقسیم جوائز به مبارزان جهاد اکبر است،  چنانچه جابر، از امام باقر علیه‌السلام روایت کرده است که چون رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله و سلّم هلال ماه رمضان را مشاهده می‌فرمود، رو به قبله می‌کرد و می‌گفت: پروردگارا! این ماه را با آسایش و ایمان، و تندرستی و اسلام، و عافیت و اجلال، و روزی فراوان، و دوری از آلام، و تلاوت قرآن کریم، و توفیق نماز و روزه برای ما آغاز فرما. پروردگارا! ما را برای (روزه داری در) ماه رمضان سلامت عنایت فرما، و این ماه را به سلامت برای ما به پایان بر، و این ماه را سلامت بدار تا هنگامی که به پایان می‌رسد و ما را آمرزیده باشی. سپس روی به مردم می‌کرد و می‌فرمود: ای گروه مسلمانان! با رؤیت هلال ماه رمضان، دیوان مردود درگاه الهی را به زنجیر کشند، و درهای آسمان و بهشت و رحمت الهی می‌گشایند، و همه درهای جهنّم را می‌بندند، و دعا مستجاب می‌گردد، و خداوند متعال به هنگام هر افطار، آزادشدگانی دارد که آن‌ها را از آتش جهنّم رهایی دهد، و هر شب منادی حق ندا می‌کند: «آیا خواهنده نیازمندی هست؟ آیا خواهان توبه و آمرزشی هست؟ پروردگارا! برای کسی که از مال خود انفاق می‌کند، عوض و برای کسی که بخل می‌ورزد تلف شدن مال را مقرر فرما». پس اگر هلال شوّال طلوع کند به مؤمنین ندا رسد که: بشتابید برای دریافت جایزه‌های خود که این روز، روز جایزه است. سپس امام باقر علیه‌السلام فرمود: سوگند به آن کسی که جانم در دست اوست که این جایزه‌ها درهم و دینار نیست [۲].  عید روزی پیروزی انسان بر شیطان در نبرد جهاد اکبر، عید روزی شکست سخت دشمن که مسلمانان این پیروزی را در پایان ۱ ماه جهاد اکبر و مبارزه عظیم با شیطان و هوای نفس را جشن می‌گیرند و این فتح عظیم را با ندای بلند (الله اکبر الله اکبر، و الله اکبر و لا اله الاالله و الله الحمد... ) به همدیگر تبریک می‌گویند، و برای شکر گذاری از خداوند منّان نماز با شکوه عید بر گذار می‌کنند.
عید فطر جشن موفّقیت در امتحان الهی:
بعد از ۱ ماه صبر و تحمّل در برابر گرسنگی و تشنگی و امیال نفسانی را جشن می‌گریم، زیرا مان رمضان ماه امتحان و آزمایش بندگان است که باید هر انسان آنچه از دین و آموزه‌های اسلامی آموخته است را در این ماه باز کنند: و عده‌ای هم در این ماه مانند دانش آموزان عادت تقلب دارند و تقلب می‌کنند، و بعضی هم اصلاً شرکت نمی‌کنند. عده در این آزمایش بزرگ الهی بدون هراس شرکت می‌کنند و در آخر سربلند و پیروز در جشن با شکوه عید فطر شرکت می‌کنند که خداوند منّان مربی هستی به آن جایزه می‌دهند که (اغْدُوا إِلَی جَوَائِزِکُمْ فَهُوَ یَوْمُ الْجَائِزَة...[۳]) بشتابید به سوی جوائزتان که امروز روز جایزه است. پس ورز جشن کسانی است این امتحان الهی را با موفّقیّت پشت سر گذاشته و توانسته است در برابر تمام مشکلات روزه اعم از شکم، چشم، شهوت، و پول و... از خود صبر و تحمل نشان دهند، چنانچه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آ له و سلم فرمود: «الصّوم نصف الصّبر [۴]  . الصّبر نصف الایمان. [۵]» روزه نصف از صبر است و صبر نصف از ایمان است.  کسی که این جرئت را دارد که در آزمایش الهی با استعانت از او شرکت نموده و از خود صبر و برده باری نشان داده و در مقابل شیطان و هوای نفسانی مقاومت نموده است، و با گرفتن روزه در ماه رمضان اعلام می‌کند که دریچه‌های و رود شیطان را به خود بسته است، زیرا که شیطان از دریچه‌ای شکم و شهوت و پول است که انسان را گمراه می‌کنند، گوی او با گرفتن روزه با شیطان دهن کجی می‌کند، که اگر و تو با این وسائل مردم را به گمراه می‌کشانی بدان که من هر سه دریچه ره نموده‌ام و حتی برای اجرای دستور خدایم، شکم و شهوت را از روزی حلال باز داشته‌ام؛ و سپس در آخر ماه رمضان پولی را به عنوان زکات فطره می‌پردازند و با این نشان می‌دهند که او آمادگی کامل دارد که از دارای و ثروتش دست بکشد [۶]. و کسی که شکم و شهوات خود را نگه داشته، مقداری از مال خود را در راه خدا انفاق نموده در حقیقت پیروزی خود را بر شیطان تاکید نموده و باید این چنین نصر و پیروزی را جشن گرفت، چون عید حقیقی این است که در ان روز بخشیده شده و گناه نکند کما اینکه مولای ما امیر مؤمنان فرمود: إنّما هو عید لمن قبل اللَّه صیامه و شکر قیام هو کلّ یوم لا یعصی اللَّه فیه فهو یوم عید [۷].این عید کسی است که خداوند  روزه او را پذیرفته  و نماز او را ستوده است، و در هر روزی که در آن روز نا فرمانی خدا را نکیم آن روز عید است. در این کلام امیرالمؤمنین فهمیده‌امی شود:
 الف: عید واقعی  روزی که  خداوند متعال اعمال انسان را بپذیرد.
ب: روزی که در آن گناه و نافرمانی خدا نکیم. امید و ارم که خداوند متعال این تحفه ناقابل را به حق محمد و آل محمد از این بنده عاصی بپذیرد.  

------------- پاورقی----------------
۱- النضید شرح.
۲  - ترجمه ثواب الأعمال و عقاب الأعمال ، محمد علی مجاهد ص: ۱۸۰
۳ - ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص: ۶۵.
۴ - شهاب الأخبار با ترجمه، متن، ص: ۷۲.
۵ - آرام بخش دل داغ دیدگان، ص: ۱۰۳.
۶ - این است ماه رمضان: ص ۳۱۱.
۷ - نوادر الحکم و الآثار آثار و حکمت‌های شگفت ص: ۶۹۳.